પેકેજીંગની જ વેલ્યુ છે, અંદરનો માલ ગમે તેવો હોય...

આજે જરાક જુદા ટોપિક પર વાત કરવી છે. છે તો આપણને બધાલે લાગતું-વળગતું જ, અને આપણે રોજ એ જ કરીએ છીએ.

પેકેજીંગ , કે પછી એને 'Overall Presence' કહીશું તો જરા વધુ સમાજ પડશે। હું થોડું વિસ્તારપૂર્વક વાત કરું।

આજે જ્યાં જોઈએ, જેને જોઈએ એ બસ પોલિશિંગ જ કરે છે, કોઈ પણ વસ્તુ-product હોય, પોતાનો biodata /profile હોય કે પછી પોતે પોતાની જાતની જ વાત કરીએ।ઇંગ્લીશમાં એને framing કહેવાય, એટલે કે વાતને એવી રીતે મૂકવાની કે સામેવાળો સમજી ન શકે થોડી વાર તો... પછી ખબર પડે કે," આ તો અસ્ત્રો મારી ગયો! ". મીન્સ, કામ નીકળે અને આપણી આંગળી ચપટમાં ન આવે! મેનેજમેન્ટ વાળા એનો ભરપૂર ઉપયોગ કરે, સારું કરે તો પોતે કર્યું અને ખોટું થાય તો "બહુ બધા પરિબળો કામ કરે છે,  જેના લીધે નિષ્ફળતા મળે છે." એવી ડાહી વાત કરવાની।...

સવાર પડે એટલે દાઢી બનાવો, બ્રશ કરો, કંગી કરીને શૂટ-બૂટમાં નોકરી પર જવાનું, કેમ? અરે ભાઈ, કોઈ જુએ તો શું કે? થોડુક presentable તો લાગવું જોઈએ ને!

નાના બાળકોની શાળા પણ આજના માં-બાપને hi-fi/ઈંગ્લીશ/હિન્દી  જોઈએ, કેમ? તો કે, કે ભાઈ overall પેકેજીંગ સારું મળે. અરે શું ધૂળ સારું મળે, સાલા ઘરમાં "હું શ.. ચો શ" બોલે, શાળામાં હિન્દી અને અંગ્રેજીમાં બોલે।.. પેલા ધોબીના કુતરા વાળી વાર્તા જેવું થાય તો નવાઈ નઈ. પણ કોણ સમજાવે, કે મહાન લોકો કહી ગયા છે... જ્યાં સુધી મને ખ્યાલ છે ત્યાં સુધી, હું એવા બે મહાનુભાવોને જાણું છું. એક તો ખુદ ચાણક્ય, જે પોતે મહાવિદ્વાન હતા અને બીજા રવીન્દ્રનાથ ટાગોર। તે બંને એ એ જ કહ્યું છે કે બાળશિક્ષણ તો માતૃભાષામાં જ હોવું જોઈએ। પણ આજે તો સરકાર પણ અંગ્રેજી ની હિમાયત કરતી થઇ ગઈ છે. મેં તો પોતે high-court માં જોયું છે, કે અંગ્રેજી જ ચાલે છે. કોઈક જ વિરલા હોય, પેલા રાજસ્થાનનાં એક વકીલ જેવા કે જેને court માં પણ ધોતી અને કોટ ને સાચા ઠરાવવા માટે લડત કરી હતી. વાત બદલવી નથી, એટલે બાળવિકાસ કરતા બાળ-પેકેજ કરીએ છે આપણે।

જાહેર ખબરો જુઓ... શું વેચે, અને શું બતાવે... સાલા, કોઈ પણ જાહેરખબર હોય, એમાં છોકરી તો હોય જ.. નોટ ઓફેન્સીવ, બટ શેવિંગ ક્રીમ કે રેઝરની એડ માં છોકરીનું શુ કામ ? પણ બસ, વસ્તુ ગમે તેવી હોય, એની એડ જોરદાર જોઈએ।.. લોકોને ફસાવા માટે ગમે તે કરે આ લોકો। ગાડી હોય, ટાયર હોય, કે પછી ભલેને દૂધ હોય.. એમાં ગમે એવા ચેનચાળા કરતી લલનાઓ તો જોવા મળે જ... પછી વસ્તુ ગમે તેવી હોય કોને પડી છે? અને આપણે બી કાઈ ઓછા નથી હોં, ટેસથી બાપુ જોઈ જવાનું, અને ઘાટ આવે તો લઇ બી લેવાનું, જરૂર હોય કે નાં હોય... ચલચિત્રો પણ એમાંથી બાકાત નથી, C -greDના પણ સારા હોય એવા મુવીસ આવે છે હવે તો... આ સલ્લુ-શાહરૂખ-અક્ષય બધા જ ટાઈમપાસ મુવી કરે છે... એમાં હોય છે કઈ? કોઠા!

કોઈ પણ સરકારી કે પ્રાઈવેટ ઓફીસ જુઓ, લોકો પોતાનો કક્કો સાચો કરવામાં જ પડ્યા છે. કામની કોઈને પડી નથી, બસ પોતે બહુ કામ કરે છે એ જ બતાડવું છે. પોતે કેમ કરીને છટકી જાય, કેમ કરીને પોતાનું કરેલું કામ વધારે અને સારું દેખાય, કેમ કરીને નવું કામ નાં આવે, કેમ કરીને બોસ ખુશ થઈને વધુ પગાર કરી આપે. પછી ભલેને કંકોડા જેવું કામ કર્યું હોય, કોને પડી છે ****? "આપણું તો બોસ, સારું દેખાઈ ગયું ને? બસ, ખલ્લાસ, આપણે તો રાજા નીકળી ગયા હેમખેમ" એવી પાછી બડાશો મારવાની! સરકારી ઓફિસો અને બેન્કોમાં તો ત્રાસ છે, public ને કોઈ સરખો જવાબ પણ નથી મળતો। મારો પોતાનો જ બેંક ઓફ બરોડાનો અનુભવ છે. એક નાનકડા કામમાં પણ એ લોકો આડોડાઈ કરે! સરકાર પણ ખાલી છબી સુધારવામાં પડી છે, સારું કામ કરીને છબી લેવામાં એમને પણ કોઈ રસ નથી. જ્યાં ને ત્યાં મોટા મોટા બેનરો, ફોટાઓ, ભાષણો! ગુણવત્તા ક્યાં છે? આવું પૂછીએ તો સાલાઓ કે'શે , "એ શું હોય ભાઈ, એવું શું બોલ્યા?"

આ બધી વસ્તુમાં એક જ કોમન વાત છે, કે ગુણવત્તા-ક્વોલીટી પર કામ થતું જ નથી. બસ, ક્વોન્ટીટી જ જોવાની। કેટલું વેચાયું, કેટલું ચાલ્યું, લોકોએ પૈસા નાખ્યા ને.. બસ, પત્યું। જેમ તેમ ગાડું ગબડે છે ને, એટલે બસ.. એવું વિચારવા વાળા બહુ છે... બધાને એમ જ મફતમાં, ઓછુ/નહીવત કામ કરીને પૈસા કમાવવા છે...કામ કરવું નથી, કરતા હોય એને મદદરૂપ થઈને કરાવવું પણ નથી! કોઈએ સાચું જ કહ્યું છે, કે આ દેશ રામભરોસે ચાલે છે...બાકી અમદાવાદના એક રસ્તા પર થતો ટ્રાફિક પણ clear નથી કરી શકતા! (આ મુદ્દો નથી, ઉદાહરણ છે... એટલે પાછા પકડી નાં લે'તા!) . લોકો કમાવામાં પડ્યા છે(ગમે તે રીતે અને ભોગે) અને સરકાર ઉડાવા અને ખાવામાં! 

હમણાં થોડા સમય પહેલા જ વાંચ્યું કે આપણને કોઈ nobel prize નથી મળ્યું। કેમ? કારણકે એ 'નોબેલ' છે... એવું કાઈ કર્યું હોય તો મળે ને? નવું તો કાઈ આપણે કરી નથી શકતા, જે બીજા દેશો કરે એને કોપી કરે જવાનું।.. અને NRI ની વાતો સાંભળીને કૂદાકૂદ કરવાની।. બોસ, આપનો indian  છે. શું ધૂળ indian  છે? સાલા, ત્યાં ગયો ત્યાં સુધી કંકોડા વેચતો તો, એને ત્યાં જવા મહેનત કરી જ હશે, પણ એ ત્યાં અમેરિકા જઈને ત્યાના environment માં કામ કરી શક્યો ત્યારે જ આગળ આવ્યો ને? તો એમાં indian ક્યા આવ્યું? અને એને તો તમારી પડી પણ નથી, એ ત્યાં જ રેવાનો છે, ત્યાનું જ કામ કરવાનો છે, પણ નાં, અમે તો ભાઈ રાજીના રેડ... અલ્યા, રાજી થાવ, પણ પોતે શું કર્યું એ તો જુઓ...જેટલા NRI  છે એ બધાને હવે કઈ લાગે-વળગે નહિ, સિવાય કે 'નામ' મૂવીનું પેલું ગીત, "चिट्ठी आई है, आई है… " અને તહેવારોમાં ઘર યાદ આવે! 

એટલે, આપણે પોતે શું કર્યું અને  કરવું છે એ અગત્યનું છે...સારાની પ્રશંસા કરો, પણ ગુણગાન ના કરો.. નવું કરવાની ભાવના લાવવી પડશે, અંતરમાંથી પોતાના દાયિત્વો પ્રત્યે સભાન બનવું પડશે, અને સારું કામ કરવું પડશે।દેખાદેખીનો કોઈ મતલબ નથી... બધાને IIT/IIM /NASA  અને એવી બધી મોટી જગ્યાઓ પસંદ છે, પણ એ જ લીમીટ છે? અરે, એના પહેલા પણ વિશ્વ હતું અને પછી પણ રહેશે જ ને? NASA એ કીધું કે ફલાણી વસ્તુ શક્ય નથી, તો શું માની લેવાનું? અરે ભાઈ, લેટ્સ  ટ્રાય।.. પ્રયત્ન તો કરો... કોઈકે કીધું કે અહી કુવો છે તો ભૂસકો ન મરાય, પણ જઈને જોવાય તો ખરું કે નઈ? 

જો એવું જ હોત તો કદી ભારત શોધાયો જ ન હોત, કોઈ નવા સંશોધનો થયા જ ના હોત, અને દુનિયા અટકી જ ગઈ હોત? નાં, newton  ના હોત કોઈ બીજો હોત, પણ કાઈ વિકાસ થોડો જ અટકે છે? અને એ આવે છે સતત નવું કરવાની પ્રેરણા અને વિશ્વાસથી, કામ કરવાની અંતરની મહત્વાકાંક્ષાથી... અને સાચા અને સીધા રસ્તે, મનથી કરેલા સંકલ્પ અને પ્રયત્નોથી. તો આપણે હવે શું કરે છીએ અને કેવી રીતે કરીએ છીએ, એની પર વધારે ધ્યાન આપીશું ને?